Bolesław I Mazowiecki
Bolesław I Mazowiecki
(sandomierski) (ur. ok. 1208r., zm. po 25 lutego w 1248r.)
– książę sandomierski 1229r.-1232r. (nad częścią księstwa),
od 1233r. w północnym Mazowszu (na północ od Bugu i Wisły,
także w Dobrzyniu), od 1247r. w całym Mazowszu
prawobrzeżnym.
Bolesław Konradowic był najstarszym synem księcia
mazowieckiego i kujawskiego Konrada i jego żony Agafii. Imię
otrzymał prawdopodobnie po swoim pradziadku ze strony
ojca, Bolesławie Krzywoustym.
Konrad I
Mazowiecki
ojciec Bolesława I
Mazowieckiego |
Agafia
Światosławówna
matka Bolesława I
Mazowieckiego |
Kazimierz I
Kujawski
brat Bolesława I
Mazowieckiego |
Siemowit I
Mazowiecki
brat Bolesława I
Mazowieckiego |
Anastazja
Aleksandrówna
żona Bolesława I
Mazowieckiego |
Gertruda
Wrocławska
żona Bolesława I
Mazowieckiego |
Eudoksja
siostra Bolesława I
Mazowieckiego |
Dubrawka
siostra Bolesława I
Mazowieckiego |
Ziemomysł
brat Bolesława I
Mazowieckiego |
Salomea
siostra Bolesława I
Mazowieckiego |
Ludmiła
siostra Bolesława I
Mazowieckiego |
Judyta
siostra Bolesława I
Mazowieckiego |
Mieszko
brat Bolesława I
Mazowieckiego |
|
|
|
|
|
Książę od najmłodszych lat był wciągany w polityczne plany
niezwykle ambitnego ojca i kiedy w 1227r. zginął zamordowany
pod Gąsawą książę krakowski Leszek Biały, Bolesław udał się
wraz z ojcem do Małopolski, gdzie wziął udział w
negocjacjach z wdową po zmarłym, Grzymisławą. Wobec fiaska
rozmów Konrad nadał swojemu najstarszemu potomkowi
gród Dobrzyń nad Wisłą. Stan ten utrzymał się do 1229r.,
kiedy to Konradowi udało się wymusić na Grzymisławie
część Sandomierszczyzny z Radomiem. Ziemie te nadał
niezwłocznie Bolesławowi w zamian za zwrot Dobrzynia, którym
wyposażył kolejnego potomka, Siemowita I.
W 1231r. Bolesław współuczestniczył razem z ojcem i braćmi w
osadzaniu na ziemi chełmińskiej zakonu krzyżackiego. W tym
też czasie, korzystając z zamieszania po śmierci Władysława
Laskonogiego, Bolesław wsparł Konrada mazowieckiego w jego
walce o Kraków. Szybka kontrakcja Henryka Brodatego i
niespodziewany najazd Prusów na Mazowsze spowodowały jednak
nie tylko klęskę tych zamierzeń, ale również utratę
zarządzanej przez Konradowica części Sandomierszczyzny. Stan
ten został zaakceptowany przez Konrada i Bolesława na
zjeździe w Skaryszewie w następnym roku.
W związku z utratą przez Bolesława władztwa na
terenie Małopolski, w 1233r. otrzymał on od ojca dzielnicę
ze stolicą w Sieradzu. Politykę zagraniczną i sprawy
wojskowe pozostawił Konrad jednak w dalszym ciągu w swoich
rękach, co uwidoczniło się chociażby we wsparciu przez
Bolesława kolejnych prób zdobycia Krakowa.
W 1234r. Bolesław otrzymał od ojca w zamian za ustąpienie z
Sieradza (skąd Konradowi było łatwiej obserwować sytuację w
Małopolsce) część Mazowsza na północ
od Wisły i Bugu (jednocześnie drugi z
braci Kazimierz otrzymał Kujawy). Miały być to dzielnice
tymczasowe, gdyż po śmierci Konrada pozostali przy życiu
jego synowie, tj. Bolesław, Siemowit i Kazimierz, mieli
dokonać ponownego sprawiedliwego podziału. Także w tym
wypadku Konrad pozostawił swoim potomkom tylko politykę
wewnętrzną, sprawy zagraniczne pozostawiając sobie.
W latach następnych Bolesław zaangażował się na odcinku
polityki pruskiej i ruskiej, wspierając m.in.
osadzenie braci dobrzyńskich w Drohiczynie i uczestnicząc
w 1238r. w wojnie przeciw księciu
halickiemu Danielowi i władcy litewskiemu Mendogowi.
W 1241r., w związku ze śmiercią w bitwie pod Legnicą księcia
śląskiego i krakowskiego Henryka II Pobożnego, o Małopolskę
po raz kolejny upomniał się Konrad mazowiecki. Także tym
razem Bolesław wsparł militarnie ojca. Panowanie Konrada w
Krakowie trwało jednak tylko niespełna dwa lata, gdyż już 25
maja 1243r. w wyniku klęski w bitwie pod Suchodołem Konrad
musiał się ponownie ewakuować do Sieradza.
Śmierć Konrada mazowieckiego 31 sierpnia 1247r. otworzyła
przed Bolesławem nowe horyzonty. W testamencie ojca otrzymał
resztę Mazowsza prawobrzeżnego właściwego z Liwem. Ambitnych
planów nie dane mu było jednak zrealizować, gdyż najpierw
musiał odeprzeć atak brata Kazimierza, który niezadowolony z
podziału dziedzictwa wygnał z Sieradza i Łęczycy młodszego
brata, Siemowita i odebrał Bolesławowi gród w Dobrzyniu.
Bolesław wkrótce po tym zmarł niespodziewanie
wiosną 1248r. (po 25 lutego).
Bolesław mazowiecki był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą
małżonką była Gertruda, córka Henryka Pobożnego. Związek
małżeński z księżniczką śląską zawarty został około 1234r. i
pozostał bezdzietny. Po śmierci Gertrudy w 1244r. Bolesław
ożenił się trzy lata później ponownie, wybierając tym razem
Anastazję, córkę księcia Aleksandra z Bełza. Również to
małżeństwo pozostało bezpotomne. Po śmierci Bolesława,
Anastazja została żoną węgierskiego bojara, identyfikowanego
z Dymitrem Abą.
W testamencie Bolesław I całość swojego dziedzictwa
pozostawił najmłodszemu z braci Siemowitowi, wydziedziczając
całkowicie zachłannego Kazimierza.
|