Agnieszka Wrocławska
Agnieszka
wrocławska (ur. zapewne między 1230 a 1236, zm. 14
maja po 1277) – księżniczka śląska z
dynastii Piastów, cysterka trzebnicka, ksieni klasztoru w
latach 1269/1272–1278.
Córka księcia śląskiego, krakowskiego i
wielkopolskiego Henryka II Pobożnego i Anny, córki króla
Czech Przemysła Ottokara I.

Henryk II Pobożny
ojciec Agnieszki
Wrocławskiej |

Anna Przemyślidka
matka Agnieszki
Wrocławskiej |

Bolesław II Rogatka
brat Agnieszki
Wrocławskiej |

Henryk III Biały
brat Agnieszki
Wrocławskiej |
Władysław
Wrocławski
brat Agnieszki
Wrocławskiej |

Konrad I Głogowski
brat Agnieszki
Wrocławskiej |

Elżbieta
Wrocławska
siostra Agnieszki
Wrocławskiej |

Gertruda
Wrocławska
siostra Agnieszki
Wrocławskiej |

Jadwiga
Wrocławska
siostra Agnieszki
Wrocławskiej |

Konstancja
Wrocławska
siostra Agnieszki
Wrocławskiej |

Mieszko Lubuski
brat Agnieszki
Wrocławskiej |
|
Data urodzenia Agnieszki nie jest znana, urodziła się
najpewniej między 1230 a 1236. Narodziny przed 1230 są mało
prawdopodobne, w przeciwnym razie Agnieszka powinna zostać
wspomniana jako przebywająca w trzebnickim klasztorze w Żywocie
św. Jadwigi (powstałym w 1300), opisie życia jej
babki Jadwigi Śląskiej, która w tym klasztorze przebywała do
swej śmierci w 1243. Nie urodziła się natomiast po 1236,
gdyż najpóźniej w 1248 została zakonnicą, co oznacza, że
najdalej w 1248 zgodnie z ówcześnie obowiązującym prawem
kanonicznym osiągnęła wiek sprawny wynoszący 12 lat.
Rodzicami Agnieszki byli Henryk II Pobożny i Anna
Przemyślidka. Piastówna uznawana jest za jedno z młodszych
dzieci tej pary książęcej. W Genealogii św. Jadwigi (powstałej
równocześnie z Żywotem) została wymieniona na drugim
miejscu wśród córek księcia śląskiego, w historiografii
przyjmuje się jednak, że była młodsza od sióstr, które
zostały wydane za mąż: Gertrudy, Konstancji i Elżbiety.
Wśród znanych z imienia dzieci Henryka Pobożnego i Anny
zajmuje umownie ósme miejsce pod względem wieku,
między Konradem I a Władysławem. Nazwano ją imieniem
noszonym wcześniej przez trzy kobiety związane ze śląską
linią Piastów: praprababkę Agnieszkę – żonę protoplasty
Piastów śląskich Władysława Wygnańca, prababkę Agnieszkę –
matkę Jadwigi Śląskiej, a także ciotkę Agnieszkę – siostrę
jej ojca.
Na okres wychowania została oddana do trzebnickiego
klasztoru cysterek, którego ksienią była wówczas jej
ciotka Gertruda. W Trzebnicy wpływ na wychowanie Piastówny
miała prowadząca świątobliwy żywot babka Jadwiga Śląska. Być
może, podobnie jak jej siostra Elżbieta, Agnieszka została
zabrana z klasztoru przez brata Bolesława Rogatkę z zamiarem
wydania za mąż z pobudek politycznych. Plan małżeński
względem niej miał jednak upaść, w związku z czym Agnieszka
powróciła do Trzebnicy.
Cysterką trzebnicką została najpóźniej w 1248. W tym bowiem
roku jako zakonnica towarzyszyła ciotce Gertrudzie w
podróżach do książąt, z którymi łączyły je więzy
pokrewieństwa, w celu wyjednywania przywilejów i darowizn na
rzecz klasztoru. Wstawiennictwo dla zgromadzenia Agnieszka
uzyskała również na zjeździe pod Dankowem w 1262 (m.in.
także od księżnej Kingi), co poświadcza dokument
księcia Bolesława Pobożnego. W 1267 lub 1268 wzięła udział
w translacji swej babki Jadwigi Śląskiej. Między 1269 a 1272
została ksienią klasztoru. Jak wynika z uchwały kapituły
generalnej z 1278, stało się to wbrew woli Agnieszki, pod
groźbą nałożenia na nią kar zakonnych. Nie wiadomo, czy była
bezpośrednią następczynią swej ciotki Gertrudy, zmarłej
najwcześniej 30 grudnia 1268, czy też – do czego przychyla
się literatura – drugą po niej opatką, po Petroneli. Wbrew
cysterskim statutom posiadała osobiste dochody, o czym
informuje list papieża Grzegorza X z 2 stycznia 1273, w
którym występuje z tytułem ksieni trzebnickiej. W 1278
zrezygnowała z pełnionego urzędu. Jako wnuczka fundatorów
klasztoru zastrzegła sobie jednak kontrolę nad jego
majątkiem.
Dalsze losy Agnieszki nie są znane. Zmarła
najprawdopodobniej 14 maja, nie wiadomo jednak, w którym
roku. Ze względu na to, że ostatni raz występuje w źródłach
w roku 1278, jej śmierć datuje się na ten rok lub następne.
Została pochowana w klasztorze w Trzebnicy.
 |