Aleksander Benedykt Sobieski
Aleksander Benedykt Stanisław Sobieski herbu Janina (ur. 9
września 1677r. w Gdańsku,
zm. 19
listopada 1714r. w Rzymie)
– królewicz
polski,
syn króla Jana
III i Marii
Kazimiery d’Arquien.
W dzieciństwie starannie wykształcony, władał kilkoma
językami. Zapewne towarzyszył ojcu w wyprawie do Mołdawii w
1691r. Pod koniec życia ojca, w związku z jego konfliktem z
najstarszym synem Jakubem, był przymierzany w jego planach
dynastycznych do następstwa tronu, do realizacji tych planów
jednak nigdy nie doszło.
Jan III
Sobieski
ojciec
Aleksandra
Benedykta Sobieskiego |

Maria Kazimiera
de La Grange
d'Arquien
matka
Aleksandra
Benedykta Sobieskiego |

Teresa Kunegunda
Sobieska
siostra
Aleksandra
Benedykta Sobieskiego |

Jakub Ludwik
Sobieski
brat
Aleksandra
Benedykta Sobieskiego |

Adelajda Teofila
Ludwika
Sobieska
siostra
Aleksandra
Benedykta Sobieskiego |

Konstanty Władysław
Sobieski
brat
Aleksandra
Benedykta Sobieskiego |

Maria Teresa
Sobieska
siostra
Aleksandra
Benedykta Sobieskiego |
Jan
Sobieski
brat
Aleksandra
Benedykta Sobieskiego |
|
|
|
|
W październiku 1696r. wystąpił na audiencji u Ludwika
XIV jako markiz Jarosławski. 19 stycznia 1698r. wraz z
bratem Konstantym Władysławem wydał bal w Warszawie na cześć
przybyłego do stolicy Augusta II Mocnego. W czasie
wrześniowej kampanii Augusta II przeciwko Tatarom znajdował
się zapewne w obozie wojsk koronnych. W październiku tego
roku wraz z bratem odprowadzał orszak matki, która udała się
do Włoch.
W listopadzie zostali przyjęci w Wiedniu
przez cesarza Leopolda I i Eleonorę Magdalenę von
Pfalz-Neuburg.
W marcu 1700r. wyjechał do Rzymu. W listopadzie został
kawalerem Orderu św. Michała. W grudniu z rąk
ambasadora Francji otrzymał Order Świętego Ducha.
Latem 1702r. Charles de Caradas, poseł francuski
w Rzeczypospolitej, wysunął koncepcję osadzenia Aleksandra
na tronie węgierskim. We Wrocławiu nawiązał romans z byłą
kochanką Augusta II Anną Aloysią Esterle.
Królewicz pozostał w Oławie i nie towarzyszył braciom w
wyprawie do kraju, gdy ci na rozkaz Augusta II zostali
porwani do Saksonii.
14 kwietnia 1704r. Aleksander ogłosił w Warszawie manifest
oddalający zarzuty Wettyna o rzekomy spisek przeciwko niemu.
Za kandydaturą Aleksandra Sobieskiego do korony polskiej
opowiedzieli się wówczas król Szwecji Karol
XII, prymas Michał Stefan Radziejowski i hetman wielki
koronny Adam Mikołaj Sieniawski. Sam zainteresowany
propozycję jednak odrzucił. Wybrany głosami
szlachty Stanisław Leszczyński złożył na jego ręce tzw.
asekurację z 24 czerwca 1704r., zobowiązując się do oddania
korony polskiej jego bratu Jakubowi Ludwikowi
Sobieskiemu natychmiast po jego uwolnieniu, określając
siebie jako depozytariusza korony Sobieskich.
Aleksander wystawił własny oddział u boku Karola XII w
czasie jego kampanii w Saksonii w 1706r.
Po uwolnieniu braci na mocy pokoju w Altranstädt, zaprzestał
angażowania się w politykę.
Od 1710r. osiadł na stałe w Rzymie. Jeszcze w 1709r. jako Armonte
Calidio wstąpił do rzymskiej akademii Arcadia,
zgromadzenia pisarzy, artystów i uczonych. W czasie spotkań
arkadyjskich odbywających się w jego rzymskiej rezydencji
deklamował własne, pisane po łacinie poezje.
Pasją Aleksandra pozostawał teatr. Stworzył własną wersję
arkadyjskiego dramma nobile. W latach 1710r.-1713r.
zrealizował w swoim teatrze kilka spektakli operowych, we
współpracy z kompozytorem Domenico Scarlattim i
scenografem Filippo Juvarra. Czasami sam występował w swoich
przedstawieniach.
Jego imię nosiły dwa statki gdańskie Printz Alexander von
Pohlen.
Pochowany w kościele kapucynów Maria Immacolata a via Veneto
w Rzymie, gdzie znajduje się jego pomnik dłuta Camilla
Rusconiego.
 |