Ryksa Śląska

Ryksa śląska (ur. między 1130r. a 1140r., zm. prawdop. 16 czerwca ok. 1185r.) - księżniczka polska i cesarzowa hiszpańska z dynastii Piastów.

Córka księcia śląskiego i zwierzchniego księcia Polski Władysława II Wygnańca i Agnieszki Babenberg, córki margrabiego Austrii Leopolda III Świętego. Żona króla Kastylii i Leónu oraz cesarza Hiszpanii Alfonsa VII Imperatora i hrabiego Prowansji Rajmunda Berengara II.


Władysław II
Wygnaniec
ojciec Ryksy Śląskiej

Agnieszka
Babenberg
matka Ryksy Śląskiej

Mieszko I Plątonogi
brat Ryksy Śląskiej

Konrad Laskonogi
brat Ryksy Śląskiej

Albert
brat Ryksy Śląskiej

Bolesław I Wysoki
brat Ryksy Śląskiej


Urodziła się i pierwsze lata swojego życia spędziła w Polsce. W 1146r. wraz z rodzicami i rodzeństwem musiała udać się na wygnanie do Rzeszy.

W 1151r. do cesarstwa przybyło poselstwo dopiero co owdowiałego cesarza Hiszpanii 
Alfonsa VII Imperatora. Ryksa jako krewna cesarska (jej matka była przyrodnią siostrą Konrada III Hohenstaufa i ciotką Fryderyka I Barbarossy) była odpowiednią partią dla najpotężniejszego wówczas władcy na Półwyspie Iberyjskim. W 1152r., między październikiem a grudniem, odbył się ślub Ryksy z Alfonsem. Z tego związku przyszła na świat córka Sancha i być może także syn Ferdynand. Alfons zmarł nagle podczas wojny z Maurami 21 sierpnia 1157r.

Jego państwo podzielili między siebie synowie z pierwszego małżeństwa – Kastylię objął Sancho III Upragniony, a w Leónie rozpoczął panowanie Ferdynand II Burgundzki. Pasierbowie i macocha nie darzyli się przyjaźnią. Ponadto Sancho III rozpoczął wojnę z hrabią Barcelony Rajmundem Berengarem IV, który był ojcem Alfonsa, narzeczonego córki Ryksy, Sanchy. Natomiast Ferdynand II nie był w dobrych stosunkach z cesarzem Fryderykiem I Barbarossą i antypapieżem Wiktorem IV. To wszystko zaważyło na tym, że w 1159r. Ryksa przeniosła się na dwór królestwa Aragonii, której królową była Petronela Aragońska, żona Rajmunda Berengara IV.

Tam poznała swojego drugiego męża, hrabiego Prowansji Rajmunda Berengara II, który był bratankiem Rajmunda Berengara IV. Nie było to małżeństwo z miłości, lecz ewidentnie polityczne. Rajmund Berengar II popierał antypapieża Wiktora IV w walce z papieżem Aleksandrem III, którego z kolei popierał król Francji Ludwik VII Kapetyng. Prowansja zaś leżała w strategicznym miejscu – pomiędzy Francją a Półwyspem Apenińskim. Fryderyk I Barbarossa chciał również pozyskać sobie Rajmunda Berengara IV, aby ten był przeciwwagą w przypadku sojuszu króla Francji z królem Kastylii Ferdynandem II. Natomiast Rajmund Berengar II dzięki małżeństwu z kuzynką cesarza zyskiwał prestiż i zabezpieczenie przed pretensjami terytorialnymi hrabiego Baux Hugona, który właśnie otrzymał cesarskie nadania w Prowansji.

Pertraktacje przedmałżeńskie trwały blisko półtora roku. W 1161r. pomiędzy styczniem a październikiem odbył się ślub Ryksy z Rajmundem Berengarem II. Z tego związku na świat przyszła jedna córka Douce. Rajmund Berengar II zginął w trakcie oblężenia Nicei w 1166r.


Po 1166r. źródła historyczne milkną na temat Ryksy. Być może wyszła za mąż za hrabiego Alberta von Eversteina. Być może poślubiła 
hrabiego Tuluzy Rajmunda V. Możliwe także, że powróciła do braci na niedawno odzyskany przez nich Śląsk. Wiadomo jedynie, że zmarła 16 czerwca około roku 1185r.