Oda Dytrykówna

(ur. zap. ok. 955r., zm. 1023r.) – pierworodna córka Dytryka (Teodoryka), margrabiego Marchii Północnej z rodu Haldensleben, druga żona księcia Polski Mieszka I.
 

Mieszko I
mąż Ody

Lambert
Mieszkowic
syn Ody

Świętopełek
Mieszkowi
c
syn Ody

Mieszko
Mieszkowic
syn Ody


Wychowywała się w klasztorze pod wezwaniem Świętego Wawrzyńca w Kalbe (Milde) nad rzeką Mildą. Między 978r. a 980r., prawdopodobnie w 979r. lub 980r., została żoną księcia polskiego Mieszka I. Według źródeł w wyniku zawarcia małżeństwa uwolniono jeńców wojennych. Nie określono natomiast, na skutek jakiej wojny ci jeńcy zostali wzięci do niewoli. Jeśli przyjąć 978r., to przypuszczalnie stało się to po wojnie domowej w Niemczech, którą Mieszko I wykorzystał, by poszerzyć swoje wpływy na Połabiu. W 978r. Otton II pokonał Czechy i rozpoczął przygotowania do wyprawy włoskiej. Aby ustanowić pokój na wschodzie, musiał pozyskać Mieszka I. W tym celu mógł pójść na ustępstwa: pozwolić mu na rozpoczęcie polityki w kierunku odebrania Czechom Małopolski i Śląska oraz umocnienia wpływów Polski na Połabiu. Datę 980r. przyjmuje się na podstawie jedynej wzmianki w Gesta episcoporum cameracensium o wyprawie Ottona II na Słowian w 979 roku. Mieszko I wyszedł zwycięską ręką z tego najazdu, co doprowadziło do ugody polsko-niemieckiej, przypieczętowanej małżeństwem Ody i księcia polskiego.

Małżeństwo spotkało się z potępieniem ze strony biskupa Hildiwarda i innych dostojników kościelnych. Związek Mieszka I z margrabianką przyniósł jednak liczne korzyści. Zwiększyła się liczba wyznawców chrześcijaństwa oraz uwolniono jeńców wojennych.

Wraz z mężem i dwoma synami, Mieszkiem i Lambertem, wystąpiła na dokumencie Dagome iudex, w którym Mieszko oddał swe państwo pod opiekę papiestwu. Po śmierci męża następcą Mieszka został pasierb margrabianki, Bolesław, zaś Oda objęła współrządy. Mimo poparcia ze strony Odylena i Przybywoja Oda została wraz z synami wygnana z kraju. Zdaniem części badaczy do wygnania Ody z kraju doszło w 995r., prawdopodobnie jednak doszło do niego wcześniej. Po powrocie do Niemiec przebywała w jednym z klasztorów kwedlinburskich, gdzie zmarła w 1023r., zgodnie z przekazem Roczników kwedlinburskich.

Z małżeństwa Ody i Mieszka pochodziło troje dzieci:
- Mieszko (ur. w okr. 978r.–984r., zm. po 25 V 992r.), polski książę
- Świętopełk (ur. w okr. 979r.–985r., zm. przed 27 V 992r. (?)), polski książę, według jednej z hipotez protoplasta książąt pomorskich,
- Lambert (ur. w okr. 981r.–986r., zm. po 25 V 992r. (1030r.?)), polski książę, biskup krakowski (?)