Konstancja Zofia Czartoryska

Konstancja Zofia z Czartoryskich Poniatowska (ur. 19 lutego 1695r. w Warszawie, zm. 27 października 1759r. w Malczycach) – polska arystokratka, starsza córka Kazimierza Czartoryskiego i Izabeli Elżbiety Morsztyn. Matka króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego.
 
Kazimierz
Czartoryski
ojciec Konstancji Zofii
Czartoryskiej

Elżbieta Morsztyn
matka Konstancji Zofii
Czartoryskiej
Fryderyk Michał
Czartoryski
brat Konstancji Zofii
Czartoryskiej
August Aleksander
Czartoryski
brat Konstancji Zofii
Czartoryskiej
Teodor Kazimierz
Czartoryski
brat Konstancji Zofii
Czartoryskiej

Ludwika Elżbieta
Czartoryska
siostra Konstancji Zofii
Czartoryskiej
Stanisław
Poniatowski
mąż Konstancji Zofii
Czartoryskiej
Kazimierz
Poniatowski
syn Konstancji Zofii
Czartoryskiej
Franciszek
Poniatowski
syn Konstancji Zofii
Czartoryskiej
Aleksander
Poniatowski
syn Konstancji Zofii
Czartoryskiej
Stanisław August
Poniatowski
syn Konstancji Zofii
Czartoryskiej
Teodor Feliks
Poniatowski
syn Konstancji Zofii
Czartoryskiej
Andrzej
Poniatowski
syn Konstancji Zofii
Czartoryskiej
Michał Jerzy
Poniatowski
syn Konstancji Zofii
Czartoryskiej
Ludwika Maria
Poniatowska
córka Konstancji Zofii
Czartoryskiej
Izabella
Poniatowska
córka Konstancji Zofii
Czartoryskiej
   


16 września 1720 w kościele św. Jana w Warszawie poślubiła Stanisława Poniatowskiego. Z małżeństwa Konstancji i Stanisława pochodziło dziewięcioro dzieci:
- Kazimierz, podkomorzy koronny
- Franciszek, kanonik i proboszcz katedry krakowskiej
- Aleksander, adiutant księcia Karola Lotaryńskiego
- Ludwika Maria, żona Jana Jakuba Zamoyskiego
- Izabella, żona Jana Klemensa Branickiego, a po jego śmierci Andrzeja Mokronowskiego
- Stanisław August, król Polski
- Teodor Feliks, zmarły w dzieciństwie
- Andrzej, feldmarszałek austriacki
- Michał Jerzy, ostatni prymas Polski przed rozbiorami

Konstancja Poniatowska opisywana była jako osoba niezwykle inteligentna i ambitna, lecz zarazem cechowała ją religijność granicząca z dewocją. Najprawdopodobniej to za jej przyczyną jej drugi syn Franciszek został w młodym wieku przeznaczony do stanu duchownego wysłany do seminarium. We wrześniu 1733 Konstancja wraz z dziećmi wyjechała do Gdańska, gdzie mieszkała przez kolejne sześć lat, dbając o wszechstronną edukację swoich dzieci. W 1739 wróciła do Warszawy, gdzie trwała budowa pałacu Poniatowskich przy Krakowskim Przedmieściu projektu Jana Zygmunta Deybla. Początkowo współpracująca wraz z braćmi w ramach stronnictwa Familia, pod koniec życia Konstancja wycofała się z życia politycznego i pokłóciła z rodzeństwem. Została pochowana w kościele w Janowie (obecnie Iwano-Frankowe), gdzie istniał jej nagrobek z epitafią na tablice marmurowej.