 |
|
 |
 |
Katarzyna
Kobro
(ur. 26 stycznia 1898 w
Moskwie, zm. 21 lutego 1951
w Łodzi) – polska rzeźbiarka
awangardowa pochodzenia
niemiecko-rosyjskiego.
|
|
|
 |
 |
 |
|
Urodziła się w Moskwie, z matki Eugenii
Rozanow i ojca Mikołaja von Kobro. Była żoną
awangardowego artysty Władysława
Strzemińskiego. Jej jedynym dzieckiem była
Nika Strzemińska (zm. w 2001), lekarz
psychiatra i pisarka, propagatorka sztuki
swoich rodziców. Katarzyna Kobro przyjaźniła
się z Julianem Przybosiem i Janem
Brzękowskim. Współtworzyła grupy „Blok”,
„Praesens” i „a.r.” (czyli „awangarda
rzeczywista” lub „artyści rewolucji”). |
|
|
 |
|
Zrewolucjonizowała myślenie o rzeźbie. Odeszła
od pojmowania rzeźby jako bryły. Pod wpływem
konstruktywizmu odrzuciła indywidualizm,
subiektywizm i ekspresjonizm sztuki, w ich
miejsce postulowała bezwzględny obiektywizm
formy, podstawowym jej celem była budowa
abstrakcyjnego dzieła sztuki, opartego na
uniwersalnych i obiektywnych prawach,
odkrywanych na drodze eksperymentu i analizy. |
|
|
 |
 |
Punktem wyjścia koncepcji
rzeźby Katarzyny Kobro jest
abstrakcyjne pojęcie
nieskończonej przestrzeni.
Przestrzeń tak pojęta jest
jednorodna i nie posiada
żadnych szczególnych miejsc,
żadnego punktu odniesienia
(np. w rodzaju środka układu
współrzędnych). Stąd Kobro
dążyła w swoich pracach do
takiego zorganizowania
przestrzeni, aby nie było w
niej podziału na przestrzeń
zamkniętą w bryle i
otoczenie, ale by dzieło
współistniało z
przestrzenią, pozwalając jej
przenikać się.
|
|
|
 |
 |
 |
Równocześnie z koncepcji jednorodności
przestrzeni wynika likwidacja centrum
kompozycyjnego, tak by każdy punkt
rzeźby był jednakowo ważny.
|
|
|
 |
 |
Została pochowana w Łodzi w części
prawosławnej Cmentarza Doły. Większość
jej dzieł znajduje się w Muzeum Sztuki w
Łodzi. Od 2001 roku przyznawana jest
nagroda jej imienia.
|
|
|
 |
 |
"...Rzeźba zwraca się do
wszystkich ludzi i przemawia do
nich w sposób jednakowy. Jej
mową jest forma i przestrzeń.
Stąd wynika obiektywizm
najekonomiczniejszego wyrazu
formy. Nie ma kilku rozwiązań;
jest jedno - najkrótsze i
najwłaściwsze..."
Katarzyna Kobro
"Rzeźba i bryła" 1929
|
|
|
 |
 |
"Granice rzeźby możemy
rozpatrywać zależnie od swego
nastawienia - albo jako granicę
kształtującą przestrzeń
wewnętrzną, albo też jako
granicę, która kształtuje
przestrzeń zewnętrzną..."
Katarzyna Kobro, Władysław
Strzemiński
"Kompozycja przestrzeni.
Obliczenia rytmu
czasoprzestrzennego."
1931
|
|
|
 |
 |
"...Rzeźba unistyczna nie robi
rzeźb. Rzeźba rzeźbi przestrzeń,
kondensując ją w granicach
strefy rzeźbiarskiej..."
Katarzyna Kobro, Władysław
Strzemiński
"Kompozycja przestrzeni.
Obliczenia rytmu
czasoprzestrzennego."
1931
|
|
|
 |
 |
 |
|
 |
|
 |
 |
|
 |
