Postacie Starego Testamentu Kain i Abel
 
Kain i Abel – synowie Adama i Ewy. Biblijna Księga Rodzaju opowiada o tym, jak Kain zabił młodszego brata i jak został za to ukarany. Podaje historię rodu Kaina (Rdz 4), a także trzeciego brata Seta (Rdz 5). Więcej przekazów o Kainie i Ablu zawiera literatura rabiniczna, literatura apokryficzna, a także Koran.

Kain (hebr. קַיִן) był synem Adama i Ewy. Jego imię Ewa tłumaczy w Biblii słowami "otrzymałam mężczyznę od Pana" (Rdz 4,1). Abel (hebr. הֶבֶל, trb. Hebel) przyszedł na świat później (Rdz 4,2).

Kain był rolnikiem, a Abel pasterzem (Rdz 4,2). Kain złożył w ofierze Bogu płody ziemne, podczas gdy młodszy brat ofiarował najlepsze zwierzęta ze swojego stada (Rdz 4,3-4). Bóg przyjął ofiarę Abla, na ofiarę Kaina nie chciał zaś patrzeć (Rdz 4,4-5). Zasmuciło to Kaina, który "chodził odtąd z ponurą twarzą" (Rdz 4,5).

W egzegezie biblijnej ponura (dosł. "zapadła") twarz Kaina oznacza stan nierównowagi moralnej. Potwierdza to fakt, że Bóg zwrócił się bezpośrednio do Kaina, pytając, czemu jego twarz jest ponura, i mówiąc, że gdyby postępował dobrze, jego twarz byłaby pogodna (dosł. "podniesiona") – w innym przypadku czyha na niego grzech u wrót (Rdz 4,6-7).

Rozpoczynające zwięzłą relację o zamordowaniu Abla przez brata zdanie "Rzekł Kain do brata swego – «chodźmy na pole»" (Rdz 4,8) stanowi dodatek pochodzący z Septuaginty. Gdy bracia znaleźli się na polu, Kain rzucił się na niego i zamordował (Rdz 4,8).

Po śmierci Abla Ewa urodziła trzeciego syna, Seta, tłumacząc jego imię słowami "dał mi Bóg potomka innego w zamian za Abla".

Gdy Kain zabił Abla, Bóg zwrócił się do Kaina słowami: "Gdzie jest brat twój, Abel?", na co Kain odpowiedział sławnym zdaniem: "Nie wiem. Czyż jestem stróżem brata mego?" (Rdz 4,9). Bóg potępił czyn Kaina mówiąc, że krew jego brata woła do niego z ziemi (Rdz 4,11). Przeklinając go i uprawianą przez niego ziemię, która wchłonęła krew Abla (Rdz 4,11), sprawił, że ziemia ta nie da już więcej żadnych plonów Kainowi. On sam będzie musiał odtąd stać się na zawsze tułaczem (Rdz 4,12).

Kain powiedział Bogu Jahwe, że wyznaczona mu kara jest zbyt ciężka – skoro ma odtąd tułać się po świecie ukrywając się przed Bogiem, będzie mógł go zabić każdy człowiek, którego napotka (Rdz 4,13-14). Bóg odpowiedział mu, że każdy, kto by go zabił, poniósłby za to siedmiokrotną pomstę. Aby do tego nie dopuścić, naznaczył Kaina znamieniem, by każdy mógł go od razu rozpoznać (Rdz 4,15) – fakt ten odbił się w języku jako związek frazeologiczny "piętno kainowe". Następnie Kain odszedł od Jahwe i zamieszkał w kraju Nod, położonym na wschód od Edenu (Rdz 4,16).


Księga Rodzaju
nie mówi nic o potomkach Abla ani o tym, czy miał on żonę.

Natomiast mówi o tym, że Kain miał żonę i jednego syna, Henocha, na którego cześć zbudował miasto Henoch. Wywód potomków Kaina w Księdze Rodzaju przedstawia się następująco: Kain – Henoch – Irad – Mechujael – Metuszael – Lamek. Lamek pojął za żony dwie kobiety o imionach Ada i Silla. Ze związku Ady i Lameka byli: Jabal i Jubal. Z drugą żoną Sillią Lamek miał Tubal-Kaina i córkę Naamę.

Pismo Święte nie podaje rozpowszechnionych w mitologii hebrajskiej informacji o szczególnym zepsuciu moralnym potomków Kaina, przypisując im jedynie różne wynalazki (pasterstwo, grę na cytrze i flecie, kowalstwo). Po wywodzie potomków Kaina podaje jednak wywód potomków Adama (a właściwie jego najmłodszego, nieodrzuconego syna Seta), do którego należał Noe i jego synowie. Opis degeneracji moralnej ludzkości przed Potopem znajduje się w Księdze Rodzaju zaraz za wywodem potomków Seta – dlatego też przekonanie o występności potomków Kaina i prawowitości potomków Seta jest bardzo powszechne, np. w literaturze patrystycznej.