Henryk VIII
Legnicki
Henryk VIII (ur. pomiędzy 1350 a 1359, zm. 12 grudnia 1398 w
Legnicy) – książę legnicki formalnie w latach 1373-1398,
biskup kujawski w latach 1389-1398 z dynastii Piastów.
Wacław I
ojciec Henryka VIII Legnickiego |

Anna Cieszyńska
matka Henryka VIII
Legnickiego |
Wacław II
brat Henryka VIII Legnickiego |
Bolesław IV
brat Henryka VIII Legnickiego |
Ruprecht I
brat Henryka VIII Legnickiego |
Henryk VIII był czwartym pod względem starszeństwa
(najmłodszym) synem księcia legnickiego – Wacława I i
księżniczki cieszyńskiej Anny.
Nie chcąc nadmiernie rozdrabniać niewielkiego już księstwa
legnickiego, Wacław I przeznaczył Henryka do kariery
duchownej (podobnie, jak jego dwóch starszych braci: Wacława
II i Bolesława IV), pełnię władzy na dziedzictwem miał objąć
z kolei najstarszy brat - Ruprecht I).
Po śmierci ojca w 1364 wychowaniem Henryka zajął się stryj,
książę brzeski Ludwik, który w 1378 wystarał się dla
bratanka o godność kanonika kolegiaty św. Krzyża we
Wrocławiu. Rok później młody Henryk został już dziekanem
kapituły katedralnej w tym samym mieście.
21 maja 1379 Henryk razem z braćmi uczestniczył w Pradze w
uroczystym hołdzie lennym, złożonym na ręce króla czeskiego
– Wacława IV Luksemburskiego.
Wczesną jesienią tegoż samego roku Henryk został wybrany
administratorem diecezji wrocławskiej, z której ustąpił na
rzecz brata Wacława II 14 stycznia 1381. W okresie
sprawowania administratury Henryk wdał się w ostry spór z
mieszczanami wrocławskimi, wywołany darem od Ruprechta w
postaci kilkunastu beczek piwa pochodzącego ze Świdnicy.
Rajcy miejscy wobec nie zapłacenia stosownych opłat uznali
przywóz piwa za złamanie przywilejów gospodarczych miasta
Wrocławia i skonfiskowali cały zapas, więżąc przy okazji
woźnicę transportu. W odpowiedzi Henryk, powołując się na
przywileje kapituły, zażądał zwrotu towarów, a w związku z
napotkanym oporem ogłoszono interdykt na miasto. Spór, mimo
wmieszania się do niego arcybiskupa gnieźnieńskiego -
Janusza Suchegowilka i króla czeskiego - Wacława IV (który
zezwolił nawet na splądrowanie majątku kanoników
wrocławskich, traktując ich jako odpowiedzialnych za
przedłużający się konflikt), zakończył się dopiero w maju
1382 na skutek wyroku legata papieskiego - Tomasza biskupa
Lucerii.
W 1388 Henryk, w zamian za rezygnację z administrowania
diecezji wrocławskiej, otrzymał od papieża Urbana VI
biskupstwo w odległym Cambrai we Flandrii.
Ostatecznie nominacji tej Henryk nie przyjął z uwagi na
okazję przejęcia biskupstwa włocławskiego po skłóconym z
królem polskim Władysławem Jagiełłą – księciu opolskim,
Janie Kropidle, przed którym pojawiła się szansa objęcia
arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Za kandydaturą Henryka na
jedno z bogatszych biskupstw w Polsce opowiedział się
późniejszy biskup krakowski i zarazem wpływowy polityk na
dworze Jagiellona – Piotr Wysz.
Oficjalnie ordynariuszem włocławskim Henryk został 14 maja
1389 (w skład diecezji wchodziły należące do Polski – Kujawy
oraz okupowane przez państwo krzyżackie – Pomorze Gdańskie).
Władzę nad diecezją książę sprawował przez dziewięć lat i w
tym czasie niewiele interesował się losem podległych mu pod
względem kościelnym terytoriów, ograniczając się do
ściągania dużych dochodów. Przebywał głównie na Śląsku, na
dworze braci Ruprechta I i Wacława II w Legnicy, Wrocławiu i
Otmuchowie.
Henryk VIII legnicki zmarł w Legnicy 12 grudnia 1398,
prawdopodobnie w wyniku zatrucia podczas uczty wydanej przez
arcybiskupa gnieźnieńskiego - Dobrogosta z Nowego Dworu i
został pochowany w katedrze wrocławskiej, gdzie do dnia
dzisiejszego zachował się jego nagrobek w południowej nawie.

|