Adelajda Heska
Adelajda Heska (ur. ok. 1324r., zm. po 25 maja 1371r.) –
żona Kazimierza III Wielkiego, królowa Polski. Córka
landgrafa Hesji – Henryka II Żelaznego i Elżbiety z dynastii
Wettynów.
Kazimierz III Wielki
mąż Adelajdy Heskiej |
29 września 1341r. w Poznaniu miał miejsce ślub
siedemnastolatki Adelajdy z królem Polski, Kazimierzem III
Wielkim (starszym od niej o 14 lat). Koronacja nowej
monarchini odbyła się tego samego dnia. Posag księżniczki
heskiej nie był duży (2 tysiące kóp groszy praskich, których
król Kazimierz nigdy nie otrzymał), natomiast Adelajda
otrzymała znaczne wiano: ziemię sandomierską z zamkiem, a po
pokładzinach klejnoty i inne kosztowności z wielką oprawą.
Niedługo po ślubie małżeństwo zaczęło się rozpadać z powodu
zdrad Kazimierza i braku potomstwa (separacja od 1356r.).
Królową osadzono na zamku w Żarnowcu nad Pilicą.
Nieszczęśliwa Adelajda okazała się być bardzo cierpliwa:
I chociaż zaopatrywano ją należycie i hojnie we wszystko,
czego potrzebowała, zbrzydziwszy sobie jednak swoje bolesne
poniżenie, które znosiła prawie piętnaście lat, nie mogąc
ścierpieć tego, że ona jest w pogardzie, a ladacznice są
zdecydowanie przekładane nad jej czyste, uczciwe łoże,
listownie i przez posłów usilnie prosiła swego ojca,
landgrafa heskiego Henryka – żył bowiem dotąd – żeby ją
wyrwał z hańby i poniżenia i zabrał do domu ojcowskiego, by
ku swemu ciężkiemu poniżeniu nie musiała oglądać wystawnej
elegancji nierządnic. Było bowiem rzeczą wiadomą, że jej
mąż, król polski Kazimierz, mimo napomnień i rad biskupów i
doradców, nie wyrzekł się rozpusty, ale jeszcze bardziej w
niej brnął
– jak pisał Jan Długosz. Przypisuje się jej fundację
kościoła parafialnego w Żarnowcu. Do pogodzenia się pary
królewskiej nawoływał bezskutecznie papież Innocenty VI. W
obronie królowej stawał również skłócony z Kazimierzem
biskup krakowski Jan Bodzanta. We wrześniu 1356 Kazimierz
wziął bigamiczny ślub z Krystyną Rokiczaną. Adelajda wróciła
do Hesji. Mimo dużej odległości śledziła wydarzenia mające
miejsce na dworze w Krakowie. W 1365r. Kazimierz poślubił
Jadwigę żagańską. W świetle prawa kanonicznego Adelajda do
śmierci była jednak prawowitą żoną króla. Zmarła po 25 maja
1371r. w Hesji.

|