|
|
|
|
DAVID IVES
Ur. w 1950 r. w
Chicago. Uczęszczał
do Northwestern
University. Pierwszą
sztukę – Canvas
– wyprodukował w
Nowym Jorku wraz z
Circle Repertory
Company. Później
został wydawcą
Foreign Affairs
i studiował dramat w
Yale University's
School of Drama,
gdzie zrobił
magisterium. Wiele
jego sztuk, jak
All in the Timing,
Words, Words,
Words, Sure
Thing, Philip
Glass Buys a Loaf of
Bread odnosiło
sukcesy. Don Juan
in Chicago
otrzymała Outer
Critic's Circle's
John Gassner
Playwriting Award. W
1994 Ives otrzymał
George and Elizabeth
Martin Playwrighting
Award od
Stowarzyszenia
Młodych Pisarzy
(Young Playwrights
Inc). Mieszka w
Nowym Jorku i
wykłada na Columbia
University.
|
|
|
|
|
|
WENUS W FUTRZE
Za oknem burza, przez którą Thomas dłużej został
dzisiaj w pracy. Szuka młodej, pięknej i
elokwentnej kobiety do roli Wandy w spektaklu wg
adaptacji słynnej książki Wenus w futrze. Wanda
Jordan spóźnia się 1,5 godziny, a Thomas jest
zbyt zmęczony, by dać jej szansę. W dodatku
aktorka spłyca znaczenie jego tekstu utrzymując,
że to sadomasochistyczny pornol. Głównymi
bohaterami książki Sacher-Masocha są Seweryn
Kuziemski i Wanda Dunajew. Akcja powieści
zaczyna się, gdy Wanda wpada do pokoju
Kuziemskiego, chcąc zwrócić mu "Fausta", którego
poprzedniego wieczora znalazła w brzozowym
zagajniku przy rzeźbie Wenus. Postawiony pod
ścianą i zauroczony nieoczekiwanym gościem
Seweryn zdradza Wandzie przyczynę swojej miłości
do futer – zaczęła się, gdy jego ciotka – silna,
władcza, zmysłowa kobieta wymierzyła mu w
dzieciństwie karę chłosty. Przyjemność seksualna
kojarzyła mu się od tej pory z bólem i
poniżeniem, a ciotka była dla niego ideałem
kobiety, wcieleniem bogini miłości. Teraz Wanda
jawi mu się jako wcielenie bogini, kobieta,
której przez całe życie szukał. Thomas ulega
prośbom aktorki i postanawia przeczytać z nią
kawałek tekstu. Podczas próby ich role się
odwracają: uważa ona, że Thomas byłby idealny do
roli Kuziemskiego, daje mu znakomite wskazówki i
staje się lekarstwem na jego reżyserską
bezsilność. Według aktorki Wanda manipuluje
Kuziemskim tylko pozornie – jest po to, by mógł
zalegalizować swoją perwersję. Podejrzewa, że
Seweryn to alter ego Thomasa, czego dowodzi
przytaczając fakty z życia prywatnego reżysera.
Gdy w sztuce Wanda i Seweryn zamieniają się
rolami (Seweryn staje się oprawcą Wandy) –
czynią to także aktorzy. To rola życia Wandy.
David Ives nie zdradza motywów, jakie kierują
postępowaniem Wandy – aktorki, pozostawiając
wiele miejsca dla wyobraźni. Dlatego będzie tyle
interpretacji tej sztuki, ile wystawień. |
|
|
|
|
|
"...Charakter kobiecy polega na zupełnym
braku... charakteru..."
"...Der Charakter der Frau ist die
Charakterlosigkeit..."
Leopold von Sacher-Masoch |
|
|
|
|
|
|
"...Musisz być albo młotem, albo kowadłem,
powiedział Goethe, mając może na myśli nie co
innego, jak tylko stosunek między mężczyzną i
kobietą.(...) Na namiętności mężczyzny opiera
się moc kobiety, której ona nigdy nie omieszka
wykorzystać, jeżeli tylko mężczyzna nie ma się
na baczności. Musi on być albo jej tyranem, albo
niewolnikiem... jedno z dwojga. Wybór do niego
należy. Jeśli się jej podda, oho! Wprzągł się w
jarzmo i niebawem poczuje chłostę..."
Leopold von Sacher-Masoch |
|
|
|
|
|
"...Miłość nie zna
cnoty ni zasług. Ona znosi, przebacza i uświęca
wszystko, bo takie jej przeznaczenie, taka rola
w życiu ludzkim. Kochamy się nie wówczas, gdy
chcemy i nie w tym, kogośmy sobie z góry
upatrzyli: ani nie kierujemy się żadnymi
względami na strony dodatnie, ani nie
odstraszają nas błędy i wykroczenia. Miłość jest
tajemniczą drogą i rozkoszną potęgą, która nas
porywa, gdzie sama chce. A my się nie bronimy,
nie pytamy nawet dokąd nas prowadzi i co z nami
uczyni..."
Leopold von Sacher-Masoch |
|
|
|
|
|
"...W miłości nie ma równouprawnienia (...) jak
długo jednak mam jeszcze przed sobą wybór roli:
tyrana lub niewolnika, ta druga wydaje mi się
ponętniejsza..."
"...In der Liebe gibt es kein Nebeneinander
(...) sobald ich aber die Wahl habe, zu
herrschen oder unterjocht zu werden, scheint es
mir weit reizender, der Sklave eines schönen
Weibes zu sein..."
Leopold von Sacher-Masoch |
|
|
|
|
|
"...Wszak można kochać prawdziwie wówczas, gdy
kobieta przewyższa nas pięknością,
temperamentem, umysłem, siłą woli — jednym
słowem, gdy zdolna jest do największego
despotyzmu..."
"...Man kann nur wahrhaft lieben, was über uns steht, ein Weib, das uns
durch Schönheit, Temperament, Geist,
Willenskraft unterwirft, das unsere Despotin
wird..."
Leopold von Sacher-Masoch |
|
|
|
|
|
|
"...Kobieta, która nosi futro, nie jest niczym
innym jak wielką kotką..."
"...Eine Frau,
die also einen Pelz trägt (...) ist also nichts
anderes als eine große Katze..."
Leopold von Sacher-Masoch |
|
|
|
|
|
|
"...My, kobiety posiadamy talent w wynajdywaniu
męczarni dla mężczyzn..."
"...Ja, wir Frauen sind erfinderisch..."
Leopold von Sacher-Masoch |
|
|
|
|
|
|
"...Czy może być straszniejsza rzecz nad niewierność jednej lub drugiej z zakochanych w sobie osób?..."
"...Gibt es für den Liebenden etwa eine größere Grausamkeit als die Treulosigkeit der Geliebten?..."
Leopold von Sacher-Masoch
|
|
|
|
|
|