P i e r r e  C o r n e i l l e

CYD


Reżyseria: Mynd Ficus
Scenografia: Dorota Ogon
Muzyka: Max Zet

Premiera: kwiecień 2016
Temat utworu został zapożyczony z trzyaktowego dramatu Guillena de Castro Dzieciństwo Cyda, będącego z kolei fabularyzowaną wersją życia Rodriga Díaza de Vivara. Corneille postanowił jednak ograniczyć warstwę fabularną tekstu, usuwając szczegóły obyczajowe zawarte w dramacie hiszpańskim i rezygnując z wątków pobocznych oraz postaci drugoplanowych, by skupić się wyłącznie na konflikcie między miłością a dbałością o honor rycerski.
Akcja utworu rozgrywa się w XI wieku w Sewilli. Syn don Diega, Rodryg, zakochany jest z wzajemnością w Chimenie, córce don Gomesa. Między obydwoma mężczyznami dochodzi jednak do sprzeczki, w czasie której Gomes uderza Diega w twarz. Ten, zbyt stary, by osobiście wyzwać go na pojedynek, prosi syna, by go zastąpił. Rodryg, mimo konfliktu wewnętrznego, zgadza się i w walce zabija ojca ukochanej. Chimena udaje się do króla Sewilli Fernanda z prośbą o ukaranie sprawcy śmierci don Gomesa, jednak daje do zrozumienia Rodrygowi, że mimo tego, co zaszło, nie potrafi go znienawidzić. Ten opuszcza miasto i odnosi wielkie zwycięstwo w walce z Maurami, zyskując przydomek Cyd (z arabskiego sayyid – "pan"). Król oznajmia Chimenie, że Rodryg zmarł z powodu odniesionych ran, na co ta mdleje, a dowiedziawszy się prawdy, żąda, by stanął on do pojedynku-sądu bożego z don Sanchem. W momencie zwycięstwa Rodryg-Cyd zdobywa tym samym prawo do jej poślubienia. Król nakazuje mu jednak, by ponownie oddalił się na wojnę i odzyskał tym samym dawną pozycję w sercu kobiety.
Pierre Corneille
(ur. 6 czerwca 1606 w Rouen, zm. 1 października 1684 w Paryżu) – francuski dramaturg, ojciec klasycystycznej tragedii. Prawnik z wykształcenia, przez 20 lat pełnił urząd rzecznika królewskiego, niebawem jednak wyrzekł się kariery adwokackiej. Krótki czas należał do grupy „Pięciu Autorów”, których obowiązkiem było pisanie sztuk teatralnych na wyznaczony przez ministra (kardynała Richelieu) temat. W ostatnich latach życia usunięty w cień przez J. Racine’a (sztuka Corneille’a Tytus i Berenika przegrała w pojedynku z wystawianą w tym samym czasie tragedią Racine’a Berenika) i Moliera.
Komedyja hiszpańska
z francuskiego języka przetłumaczona, która w zamku warszawskim reprezentowana była na sejmie roku 1662 po odebraniu miast litewskich na ten czas przez Moskwę po większej części zawojowanych, także miast pruskich od Szwedów windykowanych, jako Prolog in persona Wisły świadczy.

RODERYK

Nastąpcież teraz wszystkie potęgi choć
z piekła! Stańcie tu Nawarczycy, Granado, Maurowie i kto się tylko mężem w Hiszpaniji zowie! Złączcie się wszyscy, na mnie nastąpcie obozem - tak zagrzany wszystkich was powiodę za wozem! Zmówcie się rozerwać mi tak smaczną nadzieję - śmieję się z was i jedną ręką was rozwieję!

RODRYGO
ANDRZEJ KOPCZYK
  DON DIEGO
Ojciec Rodryga
MAREK TRĘBIŃSKI
  CHIMENA
Ukochana Rodryga
ANNA KUĆKO-KASPERSKA
DON GOMES
Ojciec Chimeny
ANNA WIESŁAW MACHIŃSKI
  DON SANCHO
TOMASZ CZAPLARSKI
ELWIRA
Służąca Chimeny
KATARZYNA KOPCZYK
  INFANTKA
Córka króla Kastylii
EWA ANNA MRÓWCZYŃSKA
DON FERNAND
Król Kastylii
ZBIGNIEW SIWEK
  ELEONORA
Służąca Infantki
Agata BUTWIŁOWSKA
PAŹ
MAJA PUŁAWSKA
  ALONZA
Dworzanka Infantki
JUSTYNA SZAWARA
ARIASA
Dworzanka Infantki
NATALIA REWIEŃSKA